Współczesna gwiazda internetu była gwiazdą już czterdzieści lat temu.

Toyah Willcox w trakcie koncertu, koniec lat 70. XX wieku (foto: instagram.com/toyahofficial)

Na przestrzeni ostatnich kilku dni internet (opieram się na tym, co działo się w Polsce, ale na potrzeby tego tekstu sprawdziłem również zagraniczne media i reakcje były podobne) skupił się na pewnym osobliwym filmie umieszczonym w serwisie YouTube. Chodzi mi konkretnie o dwuminowe nagranie, na którym widzimy parę starszych ludzi wykonujących piosenkę „Enter The Sandman” z repertuaru zespołu Metallica. I pewnie nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że kobieta, przy okazji śpiewu, ćwiczy na rowerze treningowym i – że posłużę się frazą, jaka pojawiła się w jednym komentarzu na facebookowym profilu mojego znajomego – „szczuje cycem”. Gdyby – jakimś cudem – ktoś z czytających teraz te słowa, zastanawiał się, co mam na myśli, odsyłam tutaj.

OK, i kiedy już się pośmialiśmy i umieściliśmy w internecie komentarz o ironicznym lub seksistowskim zabarwieniu, teraz czas na rzeczy poważne. Bo para, umieszczając w sieci krótkie filmiki z serii Sunday Lockdown Lunch, działa w ten sposób od wiosny ubiegłego roku, spędza czas lockdownu (który, nawiasem mówiąc, w Wielkiej Brytanii jest znacznie ostrzejszy niż w Polsce) kreatywnie i na wesoło oraz utrzymuje kontakt ze swoimi fanami. Para nie jest jednak żadnym produktem, za którym stoi rzesza speców od wizerunku. To muzycy ze sporym dorobkiem, o czym dzisiaj, kiedy pod ich nagraniami wideo przeważają komentarze podkreślające absurdalny charakter zarejestrowanych wystąpień, niestety albo zapominamy, albo nie wiemy.

Para, o której mowa, to 62-letnia piosenkarka Toyah Willcox i jej 74-letni partner Robert Fripp – założyciel zespołu King Crimson, ikony brytyjskiego progresywnego rocka.

Toyah (używam samego imienia, ponieważ wokalistka właśnie pod nim funkcjonuje na scenie muzycznej) swoją artystyczną karierę rozpoczęła ponad czterdzieści lat temu, wydając w tym czasie piętnaście płyt solowych lub z imiennym zespołem, kilka albumów z grupami Sunday All Over the World i The Humans, dokładając do tego jeszcze epki, materiały koncertowe i the best of. Urodzona na przedmieściach Birmingham Brytyjka dała się poznać również jako całkiem niezła aktorka. W swoim CV Toyah odnotowała udział w ponad czterdziestu sztukach teatralnych, kilkunastu filmach oraz wielu programach telewizyjnych różnego typu i wszelakiej jakości.

Muzycznie flirtowała z punk rockiem, stylistyką new wave oraz pop rockiem, a za jej największe hity uznawane są utwory „It’s a Mystery” (promujący wydany w 1981 roku album „Anthem” – numer dwa na brytyjskiej liście sprzedaży), „Thunder in the Mountains” (wydany pod koniec 1981 roku jako osobny singiel i dodany w formie bonusu do płyty „Anthem” w wersji CD) oraz „I Want to Be Free” – największy międzynarodowy przebój w dorobku artystki, który pragnę przypomnieć w tym odcinku cyklu Gold Song.

„I Want to Be Free” oficjalnie przypisany jest zespołowi Toyah, którego Willcox była liderką i wokalistką. Do sprzedaży i mediów trafił w formie siedmiocalowego krążka w maju 1981 roku i był głównym motorem napędowym promocji albumu „Anthem”. To po sukcesie odniesionym przez piosenkę (ósma lokata na brytyjskiej liście przebojów), trzecia w dorobku płyta grupy zanotowała sprzedaż, która przełożyła się na wynik na UK Albums Chart.

Angielski rynek fonograficzny na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych zdominowały zespoły, które w swoją naturę (i zarazem twórczość) miały wpisany bunt. Sex Pistols nawoływali do anarchii, The Clash zwracali uwagę na porzucone ideały, David Bowie przechodził swoją kolejną przemianę po okresie berlińskim, buntując się tak naprawdę wobec samego siebie, a The Cure zwracali uwagę na niedostosowanie do świata na poziomie duchowym. W tym samym czasie Toyah wraz ze swoim zespołem zaproponowała własną wersję pokoleniowego manifestu, który miał dosyć utartych schematów i konwenansów rządzących relacjami społecznymi w Wielkiej Brytanii oraz władzy Partii Konserwatywnej pod wodzą premier Margaret Thatcher. „Tear down the wallpaper / Turf out the cat / Tear up the carpet / And get rid of that” śpiewa Willcox, wyliczając jednocześnie symbole jednoznacznie kojarzące się z typowym brytyjskim domem, dodając za chwilę „Blow up the tv / Blow up the car / Without these things / You don’t know where you are”, co odczytać można jako jednoznaczną krytykę ówczesnych Wyspiarzy. Całkowita wolność, możliwość decydowania o własnym losie bez ingerencji ze strony państwa, społeczeństwa lub wpływów tradycji. Hasło „I’m gonna be free” powtarzane jest przez wokalistkę wielokrotnie, jakby chciała przekonać do niego nie tylko nas, ale również samą siebie. W jednym z udzielonych już w XXI wieku wywiadów Toyah przyznała, że piosenka jest wylaniem żalu i pozbyciem się emocji, jakie buzowały w niej jeszcze w okresie, kiedy była uczennicą. Angielska edukacja w czasie, kiedy przyszła artystka była w wieku szkolnym, ciągle odzwierciedlała panujące tradycje częściowo zakorzenione jeszcze w XIX wieku, które wykluczały indywidualności i „wolne ptaki” jakim od początku była Willcox. Kto czytał „Matyldę” Roalda Dahla, ten zapewne wie, o co chodzi.

Proponowany przez Brytyjkę bunt – co nie trudno się domyślić – jako uczucie uniwersalne i obecne pod każdą szerokością geograficzną, dość szybko znalazł zwolenników również na innych kontynentach. Singiel zanotował więc dziesiąte miejsce w RPA, trzydzieste w Nowej Zelandii, trzydzieste piąte w Australii, czterdzieste dziewiąte we Włoszech i sześćdziesiąte pierwsze w Niemczech, stając się tym samym największym międzynarodowym hitem grupy Toyah. (MAK)

*** *** *** *** ***

Bądź na bieżąco z publikacjami na blogu AxunArts. Zapisz się już dzisiaj do newslettera. Polub blog na Facebooku oraz obserwuj autora na Instagramie i Twitterze.